ပီယေဆး

လူျဖစ္လာခိုက္
စိတ္ယုတ္ပယ္ကာ
႐ွင္သန္ပါမူ
ရန္သူနည္းပါး
ခင္(ခ်စ္)သူမ်ားမည္။

ကိုစိုင္းငယ္(ေတာင္ႀကီး)

ခ်စ္ေသာတြမ္အင္န္ဂ်ယ္ရီ

Photo - google image

ငါဟာ 
ငါမျဖစ္ခဲ့ဘူးဆုိရင္
တြမ္အင္န္ဂ်ယ္ရီ ျဖစ္ခ်င္တယ္။

ဘယ္သူကလုိက္လုိက္
ဘယ္သူကေျပးေျပး
အားလုံးကုိအျပဳံးေဆး ေကၽြးေနရရင္
ျပတ္သြားတဲ့လက္ေတြ ျပန္ဆက္မယ္။
ကြဲသြားတဲ့ေခါင္းေတြ ျပန္ေကာင္းမယ္။
ဆယ္ေပါင္တူႀကီးနဲ႔ထုျပီး 
ပုသြားေတာ့လည္း ျပန္ရွည္မယ္။

နာက်င္ရလြန္းလုိ႔
ထြက္သြားရတဲ့ၾကယ္ေတြလည္းပဲ
ျပန္လည္ခ်ိတ္ဆြဲေတာက္ပမယ္။

တြမ္အင္န္ဂ်ယ္ရီဆုိတာ
အေျမွာက္ထဲထည့္ပစ္ခံရျပီး
ျပန္လာႏုိင္ၾကတဲ့ သူရဲေကာင္းေတြပဲ။

သုခမိန္လႈိင္

ကဗ်ာႏွင့္စကားေျပာျခင္း

ကဗ်ာက
ကြၽန္ေတာ့ကိုေမးတယ္။

ခင္ဗ်ားက
ကဗ်ာဆရာလား တဲ့။

??? ??? ??? ??? ???

??? ??? ??? ??? ???

ကြၽန္ေတာ္ မေျဖဘူး။

----- ----- ----- -----

----- ----- ----- -----

ကြၽန္ေတာ္ 
သူ႔ကိုျပန္ေမးလိုက္တယ္။

ကဗ်ာဆရာဟုတ္မွ
ခင္ဗ်ားကို 
က်ဳပ္က ေရးရမွာလား။

ကဗ်ာဆရာျဖစ္မွ
ခင္ဗ်ားကို 
က်ဳပ္က ခ်စ္ရမွာလား။

??? ??? ??? ??? ???

??? ??? ??? ??? ???

သူမေျဖဘူး။

----- ----- ----- -----
----- ----- ----- -----

ကြၽန္ေတာ္ ... မေျဖ
သူ ... မေျဖ
ဒါဆို...
ေက်ၿပီေပါ့ ကဗ်ာ။

ကိုစိုင္းငယ္(ေတာင္ႀကီး)

သူငယ္ခ်င္း ``ms´´အတြက္

တစ္ခ်ိန္က 
အဲဒီေနရာေလးမွာ
ကြၽန္ေတာ္ ရိွခဲ့တယ္။
ၿပီးေတာ့.....
အဲဒီေနရာေလးမွာ 
သူလည္းရွိခဲ့တယ္။

အခု...
အဲဒီေနရာေလးမွာ
ကြၽန္ေတာ္ မရွိေတာ့ဘူး။
သူလည္းမရွိေတာ့ဘူး။

အဲဒီေနရာဆိုတာ...
ကြၽန္ေတာ္ေရာ သူေရာ 
ေပ်ာ္ခဲ့ဖူးတဲ့ေနရာ။

ကြၽန္ေတာ္သီခ်င္းဆိုတဲ့အသံ 
သူသီခ်င္းဆိုတဲ့အသံေတြ 
ေရာေနွာပ်ံသန္းခဲ့ဖူးတဲ့ေနရာ။

ကြၽန္ေတာ့ခံစားခ်က္ သူ႔ခံစားခ်က္ေတြ
ဖြင့္ဟအန္ထြက္ခဲ့တဲ့ေနရာ။

----- ----- ----- -----
----- ----- ----- -----

သူတီးခတ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ဂစ္တာကို
ကြၽန္ေတာ္ ေမးၾကည့္တယ္။

``သူ ငါနဲ႔မင္းကို သတိရေနလိမ့္မယ္လို႔
မင္းထင္လား´´ဆိုတာေပါ့။

ဖုန္ေတြအထပ္ထပ္ကပ္ 
ပင့္ကူမွ်င္ေတြတက္ေနတဲ့ဂစ္တာက 
ကြၽန္ေတာ့ကို ေခါင္းခါျပတယ္ထင္ပါရဲ႕။

(စိတ္အထင္ကိုေျပာတာပါ။
အသက္မဲ့ ဂစ္တာဆိုတာ
တီးခတ္တဲ့ အခါ
အသံျမည္ျပရံုကလြဲၿပီး ဘာျပန္ေျပာနိုင္ပါ့မလဲ။)

ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ 
သူနဲ႔သူေရးစပ္ထားတဲ့
ကဗ်ာေတြ စာေတြကိုသတိရတဲ့အေၾကာင္း
သူ ကြၽန္ေတာ့ဆီက ငွားဖတ္ဖူးတဲ့
ရယ္စရာမဂၢဇင္းစာအုပ္ကို
လွမ္းေျပာလိုက္တယ္။

----- ----- ----- -----
----- ----- ----- -----

သူငယ္ခ်င္း ``ms´´ ေရ.....
နင္ နဲ႔ ငါ...
အဆက္အသြယ္ျပတ္ခဲ့တာ
ေလးနွစ္ေလာက္ရွိသြားၿပီထင္ပါရဲ႕။

ငါ.....
အဲဒီေနရာေလးကို
ညေနတိုင္း အေျပးေရာက္သြားတယ္။
(စိတ္ကူးနဲ႔ အေတြးနဲ႔ေပါ့ဟာ)

ငါထင္ပါတယ္။
နင္လည္း အဲဒီေနရာေလးကို
စိတ္ကူးနဲ႔ အေတြးနဲ႔ 
မၾကာခဏ အလည္ေရာက္သြားမယ္ဆိုတာ။

----- ----- ----- -----
----- ----- ----- -----

အခု.....
တစ္ျခားၿမိဳ႕ရဲ႕တစ္ေနရာမွာ
ကြၽန္ေတာ္ ရွိတယ္။

တစ္ျခားေသာၿမိဳ႕ရဲ႕တစ္ေနရာမွာ
သူ ရွိေနတယ္။

----- ----- ----- -----
----- ----- ----- -----

သူငယ္ခ်င္း ``ms´´
အၿမဲေပ်ာ္႐ႊင္နိုင္ပါေစ။
အစစအရာရာ အဆင္ေျပပါေစ။
ေအးခ်မ္းသာယာရွိပါေစ။

ခင္မင္သတိရလ်က္.....

ကိုစိုင္းငယ္(ေတာင္ႀကီး)
22.08.2015(9:57PM)

ရွိတ္စပီးယားအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

Photo Credit - Unknow

ယခုႏွစ္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္ဟာ ရွိတ္စပီးယားကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ (၄၀၀) ေျမာက္ႏွစ္ျဖစ္တဲ့အေလ်ာက္ ကမာၻတစ္လႊားမွာ ရွိတ္စပီးယားနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ပြဲေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ေနၾကတာကို သတိထားမိမွာပါ။ ယခုေဆာင္းပါးမွာေတာ့ ရွိတ္စပီးယားနဲ႕ပတ္သက္တဲ့လူသိနည္းေသးတဲ့အေၾကာင္းအရာတစ္ခ်ိဳ႕ကို ျဗိတိသွ်ေကာင္စီရဲ့ Facebook မွာ ေမးျမန္းထားတာေတြကို ဗဟုသုတအျဖစ္ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။


ဂရိတ္ျဗိတိန္နုိ္င္ငံက ေက်ာင္းေတြမွာ ရိွတ္စပီးယားျပဇာတ္္ ကျပတာမ်ိဳး ရွိပါသလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စာသင္ရံု သက္သက္ပဲလား။ ေခတ္ေပၚ အဂၤလိပ္စာနဲ႔ေရာ ဘာသာျပန္ၾကပါသလား။


ျပဇာတ္ကတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ သိပ္မ်ားမ်ားစားစား မရွ္ိပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ မိတ္ေဆြေျပာသလုိဘဲ ေက်ာင္းေတြအားလံုး  ရွိတ္စပီးယားကို မသင္မေနရ ပံုစံန႔ဲ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ား ျပဌာန္းထားျပီးေတာ့၊ ေလ့လာရင္း ျပဇာတ္ရဲ့ ဇာတ္ဝင္ခန္းတစ္ခ်ိဳ႕ကို သရုပ္ေဖာ္ တင္ဆက္တာကို ၾကည့္ၾကတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ Shakespeare Schools Festival လုိမ်ိဳး ေက်ာင္းေပါင္းစံု ရွိတ္စပီးယားပြဲေတာ္ကို ပုိျပီး က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ပရိႆတ္ေတြဆီေရာက္ေအာင္နွင့္ ေက်ာင္းသားေတြကို တုိက္ရိုက္ပါဝင္ လႈပ္ရွားခြင့္ ပိုမိုရရွိေအာင္ တစ္နုိင္ငံလံုး အတိုင္းတာ ပေရာဂ်က္ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ က်င္းပၾကတာ ရွိပါတယ္။

http://www.ssf.uk.com/ 

http://shakespeareweek.org.uk/


ေခတ္ေပၚအဂၤလိပ္စာကို ဘာသာျပန္သလား 
ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းအတြက္ကေတာ့ ေက်ာင္းေတြမွာေတာ့ မူရင္းစာသားေတြြကိုဘဲ အသံုးျပဳျပီး ေခတ္ေပၚ အဂၤလိပ္နဲ႔ ရွင္းလင္းခ်က္ စာအုပ္စာတမ္းေတြ ပံ့ပိုးေပးပါတယ္။


ရွိတ္စပီးယားထက္ပိုျပီး အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႔ စာေပအေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးခဲ့တဲ့ အျခားစာေရးဆရာမ်ား ရွိပါသလား။


တိုတိုဘဲေျဖရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ မရွိပါဘူး။ ရာစုမ်ားစြာ ၾသဇာၾကီးမားတဲ့ စာေရးဆရာ ေျမာက္မ်ားစြာ ေပၚထြက္ခဲ့ေပမဲ့ ဘယ္သူ႔စာေပကမွ သူ႔လုိမ်ိဳး ေန႔စဥ္သံုး ဘာသာစကားတစ္ခုရဲ့ ၾကီးမားတဲ့ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအျဖစ္ မေရာက္ခဲ့ပါဘူး။


ရွိ္တ္စပီးယားရဲ့ဲ႔ ျပဇာတ္ေတြဟာ ပူေဆြးေသာကေတြ ဒါမွမဟုတ္ သက္ဥ္ီးဆံပို္င္ ရွင္ဘုရင္ေတြရဲ့ ဘဝဆုိင္ရာေတြ အေၾကာင္းေတြဘဲလုိ႔ ကမာၻက သိထားပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ အျခားလက္ရာေတြ ဥပမာ ဟာသနဲ႔ အျခားအမ်ိဳးအစားေတြ ရွိပါသလား။


ရွိတ္စပီးယားက ဟာသျပဇာတ္ေတြ၊ သမိုုင္းေနာက္ခံေတြနဲ႔ ေတးကဗ်ာေတြ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး တစ္ခ်ိဳ႕ျပဇာတ္ေတြ ဥပမာ The Tempest လုိမ်ိဳး ျပဇာတ္ဆုိရင္ ဘယ္အမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါသလဲဆုိတာ ေျပာရခက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ပူေဆြးမႈေတြနဲ႔ ဟာသ tragicomedies ဒါမွမဟုတ္ အခ်စ္ဟာသ romantic comedies ဆုိျပီးအမ်ိဳးမ်ိဳးသတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ သူက ဟာသျပဇာတ္မ်ားစြာ ေရးခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ျပဇာတ္ေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ အုပ္စု သံုးမ်ိဳးခြဲျခားနုိင္ပါတယ္။ historic သမုိင္းေနာက္ခ ံ၊ tragedy ပူေဆြးေသာကနဲ႔ comedy ဟာသတုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအမ်ိဳးအစားေတြကို ဒီမွာၾကည့္နုိင္ပါတယ္။

http://www.opensourceshakespeare.org/views/plays/plays.php


ရွိတ္စပီးယားက compound noun ေတြသံုးတဲ့ ပထမဥိီးဆံုး စာေရးဆရာျဖစ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲ့ဒါမွန္ပါသလား။


သူက compound noun ေတြကို ပထမဆံုးသံုးခဲ့တယ္ဆုိတာ မျဖစ္နုိ္င္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ compounding ဟာ ေရွးေဟာင္းအဂၤလိပ္စာမွာတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူက အဂၤလိပ္ဘာသာမွာတင္ က်န္ရစ္ေစမယ့္ compound noun အသစ္ေတြ အမ်ားၾကီး တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။


ရွိတ္စပီးယားရဲ့ မ်ိဳးဆက္ေတြ ယေန႔တုိင္ သက္ရွိထင္ရွား ရွိေသးလား။


မရွိပါဘူး။ သူ႔ရဲ့ တစ္ဦးတည္းေသာသားလည္း ကြယ္လြန္သြားခဲ့တယ္။ သူ႔သမီးနွစ္ေယာက္မွာလည္း တစ္ေယာက္က သားသမီး မထြန္းကားခဲ့ဘူး။ ေနာက္တစ္ေယာက္ရဲ့ ကေလးေတြလည္း အကုန္ေသဆံုးသြားခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဝမ္းနည္္းစရာဘဲေပါ့။ Elizabethan ေခတ္တုန္းက ျပဇာတ္ေလာက လူေနမႈ ပံုစံက ပြင့္လင္းလြတ္လပ္တာမုိ႔ သူ႔မွာ အျခားတရားမဝင္ ကေလးေတြ ရွိေကာင္းရွိနုိ္င္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခိုင္လံုတဲ့ သဲလြန္စ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီအခ်က္ကို အတည္ျပဳနုိ္င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။


ရွိတ္စပီးယားရဲ့ စာအုပ္ ဘယ္နွွစ္အုပ္ ထြက္ခဲ့သလဲ ေျပာျပလုိ႔ရမလား။


အားလံုးလက္ခံထားတဲ့ အေရအတြက္ကေတာ့  ၃၈ အုပ္ (ပူးတြဲေရးသားထားတာ အပါအဝင္) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျပဇာတ္နွစ္ပုဒ္ျဖစ္တဲ့ King Edward III နဲ႔ Sir Thomas More အပါအဝင္ အျခားျပဇာတ္ေတြကိုလည္း သူေရးခဲ့တာလား ဒါမွမဟုတ္ ပူးတြဲ ေရးခဲ့တာလားဆုိတာ စူးစမ္းမႈလုပ္တုန္း ရွိပါတယ္။ ေအာက္မွာေတာ့ ဒီအျငင္းပြားမႈ ဥပမာေတြ တစ္ခ်ိဳ႕ကုိ ဝင္ၾကည့္နုိင္ပါတယ္။

https://l.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.independent.co.uk%2Farts-entertainment%2Ftheatre-dance%2Fnews%2Ffake-shakespeare-play-double-falsehood-is-genuine-after-all-10167657.html&h=8AQGrXN4P


သူက အသက္ဘယ္ေလာက္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့သလဲ။


ရွိတ္စပီးယားက ၅၂ နွစ္ အရြယ္အထိ ေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၆၁၆ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ သူကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ကုိ ၁၅၆၄ ခုနွစ္ အဲ့ဒီရက္စြဲမွာဘဲ (၁၀၀ % ေတာ့ မေသခ်ာ) ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။


Credit - 
Myanmar Network Forum Moderator3

Open Source URL

http://www.myanmar-network.net/m/discussion?id=3423487%3ATopic%3A1476820

Çatalhöyük (သို႕မဟုတ္) ကမာၻ႕ပထမဆံုးျမိဳ႕

Jericho ျမိဳ႕ရဲ႕ေျမာက္ဘက္၊ သည္ေန႕ တူရကီနိုင္ငံရဲ႕ အနာတိုလီယာလြင္ျပင္ထဲက ဂ်ံဳ၊ မုေယာစပါးနဲ႕ ေျပာင္းစိုက္ခင္းေတြၾကားမွာ ထိုးထြက္ေနတဲ့ ေတာင္ကုန္းတခိ်ဳ႕ကိုေတြ႕နိုင္တယ္။ ေက်ာက္ေခတ္ေနွာင္းပိုင္းကာလက သည္ေတာင္ကုန္းေတြမွာ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ျမိဳ႕တည္ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ေက်ာက္ေခတ္လယ္သမားေတြနဲ႕ သူတို႕ရဲ႕မိသားစုေတြဟာ သည္ေနရာမွ အေျခခ်ေနထိုင္ျပီး ရာစုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာလုပ္ကိုင္စားေသာက္ခဲ့ပံုရပါတယ္။

မျမင္နိုင္တဲ့ အနာဂတ္တစ္ေန႕မွာ တိုက်ိဳနဲ႕ လန္ဒန္၊ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္နဲ႕ ေမာ္စကိုဆိုတဲ့ ျမိဳ႕ၾကီးေတြေပ်ာက္ဆံုးျပီး ေႏွာင္းလူေတြလည္း သည္ျမိဳ႕ေတြတည္ရွိခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေမ့သြားပါလိမ့္မယ္။ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းေတြ၊ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းေတြအားလံုးဟာ ေျမၾကီးထဲမွာ ရုပ္ၾကြင္းအျဖစ္ပဲက်န္ျပီး အဲသည္ျမိဳ႕ေတြတည္ရွိခဲ့တဲ့ေနရာမွာ ေတာင္ကမူကေလးအခ်ိဳ႕ရယ္၊ ေျမေအာက္မွာျမဳပ္ေနတဲ့ နံရံအခ်ိဳ႕ရယ္၊ စိမ္းညွိဳ႕ေရာင္ေရညိွေတြရယ္ပဲ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။

ခုေျပာခဲ့တာကို စဥ္းစားၾကည့္ဖို႕ေတာင္ခက္ေနမယ္ဆိုရင္ ကမာၻ႕ပထမဆံုးေသာျမိဳ႕ေတြ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့တယ္ဆိုတာကို နားလည္နိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႕ေသာ ေရွးေခတ္ျမိဳ႕ေတြဟာ သည္ေန႔လူေတြေနထိုင္ေနတဲ့ ျမိဳ႕တစ္ခ်ိဳ႕ရဲ့ ေျမၾကီးေအာက္မွာေရာက္ကုန္ပါျပီ။

အနာတိုလီယာလြင္ျပင္မွာရွိတဲ့Çatalhöyük ေတာင္ကုန္းေတြကို ျဗိတိန္ကေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာရွင္ေတြက အစကနဦးတူးေဖာ္ခဲ့ၾကတယ္။ ေရွးလူေတြ စိုက္ပ်ိဳးေရးအတတ္ကိုတတ္ေျမာက္လာျပီးေနာက္မွာ သူတို႕ဘဝေတြဘယ္လိုေျပာင္းသြားလဲဆိုတာ သည္တူးေဖာ္တာကေန သက္ေသအေထာက္အထားေတြေပးခဲ့တယ္။

သည္ေန႕ Çatalhöyük ဆိုတဲ့ေနရာဟာ ေရွးေဟာင္းရုပ္ၾကြင္းအခ်ိဳ႕တူးေဖာ္ေတြ႕ရွိထားတာကို လာေရာက္ေလ့လာသူေတြၾကည့္လို႕ရေအာင္ ေခါင္မိုးေတြထိုးျပီး ျပထားတဲ့ေနရာေလးေတြသာျဖစ္တယ္။ ဘာနဲ႔တူသလဲဆိုေတာ့ ရုပ္ရွင္ဆက္တင္ဆင္ထားတာနဲ႕တူပါတယ္။ သည္ေနရာဟာ ေရာမျမိဳ႕၊ အန္ေကာဝပ္တို႕ေလာက္လူသိမမ်ားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူ႕သမိုင္းျဖစ္စဥ္မွာေတာ့ ဆတူနီးနီး တန္ဖိုးၾကီးပါတယ္။

Catalhoyuk မွာရွိတဲ့ အေဆာက္အအံုေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ ၇၇၀၀ ကေန ၉၅၀၀ ေလာက္ကေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ သူတို႕မွာ နံရံတံတိုင္းဆိုတာ မရွိဘူး။ အေဆာက္တစ္ခုနဲ႕တစ္ခုဟာလည္း ပံုစံတူပါပဲ။ ဘယ္အေဆာက္အံုကပိုျပီး ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားတယ္ဆိုတာမရွိဘူး။ အုပ္ခ်ဳပ္သူလူတန္းစားမရွိ၊ စစ္သူရဲေကာင္းဆိုတာမရွိ၊ တရားေဟာဆရာလည္းမရွိ၊ အခိုင္းအေစလူတန္းစားလည္းမရွိဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ သာတူညီမွ်လူအဖြဲ႔အစည္းအျဖစ္တည္ရွိခဲ့တယ္။ တျခားဖက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ သူတို႔အိမ္ေတြက ေခတ္ဆန္တယ္လို႕ေျပာနိုင္တယ္။ မီးဖိုခန္း၊ ဧည့္ခန္း၊ စတိုခန္း နဲ႔ အိပ္ခန္းေတြဆိုျပီးသီးသန္႕ခြဲထားတယ္။ အိမ္ေတြကို သန္႕ရွင္းေအာင္ထားျပီး နံရံနဲ႔ ၾကမ္းခင္းေတြကို ျဖဴေအာင္ ပံုမွန္ေဆးသုတ္ၾကတယ္။ ခ်ာတယ္ဟ်ဴ တစ္ဝိုက္လမ္းေလွ်ာက္ၾကည့္ရင္ အထူးအဆန္းသိပ္ျဖစ္ေနမွာမဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႕ေနတဲ့အိမ္ေတြက အခုေခတ္ လူေနတိုက္ခန္းေတြ၊ တန္းလ်ားေတြနဲ႔ အရြယ္အစားတူတူပါပဲ။ သူတို႕ေနအိမ္ေတြက နည္းနည္းေတာင္ပိုၾကီးပံုရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ သူတို႕ရဲ႕ျမိဳ႕က ကၽြန္ေတာ္တို႕ခုျမင္ဖူးတဲ့ ျမိဳ႕ေတြနဲ႕မတူပါဘူး။ ခ်ာတယ္ဟ်ဴမွာ လမ္းမရွိဘူး။ အပန္းေျဖစရာေနရာမရွိဘူး။ ျပည္သူ႕အေဆာက္အအံုဆိုတာလည္းမရွိဘူး။ ပ်ားအံုနဲ႔တူတဲ့ သူတို႔အိမ္ေတြမွာ တံခါးေပါက္က ေခါင္မိုးမွာရွိတယ္။ အိမ္ထဲကိုဝင္ခ်င္ရင္ ေခါင္မိုးေပါက္ကေန ေလွကားခ်ျပီးဝင္ရတယ္။ ပံုစံက လူူလုပ္ဂူထဲကိုဝင္ရတဲ့အေနအထားနဲ႔ဆင္တယ္။ သူတို႕ေတြအခ်င္းခ်င္း တစ္အိမ္နဲ႔တစ္အိမ္ဆက္ထားတဲ့ ေခါင္မိုးေတြေပၚမွာပဲ ေတြ႕ၾကဆံုၾကစကားေျပာၾကတယ္။ ေခါင္မိုးေတြေပၚမွာမွ ေနေရာင္ကေနကြယ္ဖို႔ အမိုးအကာေတြလည္းရွိခဲ့ပံုရပါတယ္။

အိမ္ေတြျပန္ျပင္ျပန္ေဆာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ရွိျပီးသားကိုျဖိဳခ်ဖ်က္ဆီးျပီး အပ်က္အစီးေပၚမွာထပ္ေဆာက္တယ္။ လူလုပ္သႏာၱေက်ာက္တန္းလို႕တင္စားရေအာင္တစ္ခုေပၚတစ္ခုဆင့္ထားတာကိုေတြ႕ရတယ္။ အခန္းထဲမွာ ကၽြဲရိုင္းေခါင္းေတြ၊ က်ားသစ္ပန္းခ်ီေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ တိရစာၦန္ေတြရဲ႕ ရႊံ႕ေစးရုပ္တုေတြနဲ႕တန္ဆာဆင္ထားတယ္။

ထြန္ယက္ဖို႕ေကာင္းတဲ့စိုက္ပ်ိဳးေျမ၊ စမ္းေခ်ာင္းနဲ႕ ေရအိုင္၊ ငါး နဲ႔ ငွက္ေတြကိုတည္မွီျပီး သူတို႕ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ျမိဳ႕အျပင္ဘက္မွာေတြ႕ရတဲ့ တခ်ိဳ႕အပိုင္းအစေတြအရ ဝက္၊ ငန္း၊ သိုး၊ ငါး၊ မုေယာစပါးနဲ႕ ေျပာင္းေတြကိုစားျပီး ေကာင္းေကာင္းေနနိုင္ခဲ့တယ္လို႕ ဆိုနိုင္တယ္။

အထူးျခားဆံုးကေတာ့ Çatalhöyük မွာ လူေသရင္ ေျမျမွဳပ္တဲ့ပံုစံပါပဲ။ လူ႔အေလာင္းခႏာၱကိုယ္ကို ေကြးျပီး သူတို႕အိမ္ရဲ႕ ၾကမ္းခင္းေအာက္မွာ၊ ဒါမွမဟုတ္ မီးဖိုေအာက္မွာ နဲ႔ အိပ္ခန္း ၾကမ္းျပင္ေအာက္မွာ ျမွဳပ္တယ္။ အေလာင္းေတြကို သန္႕ရွင္းေအာင္ လင္းတေတြကိုအရင္ေကၽြးျပီးမွ ျမွဳပ္တယ္လို႕ အရင္ကပညာရွင္ေတြက ယူဆခဲ့ေပမယ့္ မမွန္ပါဘူး။ တကယ္က အေလာင္းေတြကိုသည္အတိုင္း အိမ္ထဲမွာျမွဳပ္လိုက္ျပီး လူေသပုပ္အနံ႕ေတြကို သူတို႕ ကရင္းႏွီးေနျပီးသားလို႔ပဲယူဆရတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေသျပီးသူရဲ႕ ေခါင္းကို ျဖတ္ျပီး ပတ္တီးစီး၊ ေဆးသုတ္ျပီး အိမ္ထဲမွာပဲ သိမ္းထားတယ္။ ျဖစ္နိုင္တာကေတာ့ အဲသည္ေခါင္းေတြက တစ္ခ်ိန္က သူတို႕ရဲ႕အိမ္ေထာင္ဦးစီး ဒါမွမဟုတ္ အေရးပါတဲ့လူေတြရဲ႕ေခါင္းေတြပဲျဖစ္တယ္။ သူတို႕အိမ္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ေသခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ အေလာင္းကိုျပန္ေဖာ္၊ ဦးေခါင္းကို မြမ္းမံ ျပီး ျပန္ျမွဳပ္တယ္။ ေနအိမ္တစ္အိမ္မွာ အနည္းဆံုး လူ႕ခႏၶာကိုယ္ ၆၀ ထက္မနည္းရွိပါတယ္။

Çatalhöyük ကို တစ္မူကြဲျပားတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအျဖစ္ တစ္ဖက္ကေနျမင္နိုင္တယ္။ လူ႕အဆင့္အတန္းခြဲျခားမွဳေတြ၊ စစ္ဘုရင္ေတြ၊ အၾကီးအကဲေတြ နဲ႔ ဧကရာဇ္ေတြ မေပၚခင္က ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ တန္းတူညီမွ်လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအျဖစ္တည္ရွိခဲ့တယ္။Çatalhöyük ေလ့လာသူေတြကေတာ့Çatalhöyük ဟာ ညီမွ်တဲ့လူ႔အခြင့္အေရးအျပည့္ရွိတဲ့၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို မနွိမ္ခ်ခဲ့တဲ့၊ စစ္ပြဲေတြမရွိခဲ့တဲ့၊ ရုပ္ဝတၳဳပစၥည္းနဲ႕ဂုဏ္ပကာသနေတြနည္းျပီး မိသားစုေတြျငိမ္းခ်မ္းစြာ၊ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္စြာေနခဲ့ၾကတဲ့ ဧဒင္ ဥယ်ာဥ္လို႕ေတာင္တင္စားေနၾကပါတယ္။

(လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၉၀၀၀ ေလာက္ကစေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ Çatalhöyük ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၄၀၀ ေလာက္ တည္ရွိခဲ့ျပီးမွ တိမ္ေကာသြားခဲ့ပါတယ္။)

(Andrew Marr ေရးသားတဲ့ A History Of The World စာအုပ္မွ ေကာက္နုတ္ဘာသာျပန္ထားတာျဖစ္ပါတယ္)

Aung Paing Phyoe
(Glasgow, United Kingdom)

Open Source URL

http://www.myanmar-network.net/m/discussion?id=3423487%3ATopic%3A1467496


အျခားသင္ခန္းစာမ်ား ဖတ္႐ႈ ေလ့လာရန္ link - 

http://www.myanmar-network.net/page/index-of-articles-and-english-lessons

အိမ္ အလြမ္း

Photo Credit - မူလပိုင္ရွင္

ခ်ယ္ရီပန္းေတြ 

ဖူးပြင့္ေဝ၍

ေနာက္ထပ္တစ္ႀကိမ္

ေျမထက္ေႂကြလည္း

ငါေနထိုင္ရာ

ငါ့ၿမိဳ႕႐ြာသို႔

ငါမေရာက္ႏိုင္

အိမ္ျပန္ခ်ိန္...။

ကိုစိုင္းငယ္(ေတာင္ႀကီး)
18.01.2016(9:20AM)

Photo Credit - မူလပိုင္ရွင္